Algemene didactiek

STEM-OVUR-model

STEM_OVUR_MODEL voor onderzoekend en ontwerpend leren

STEM is de plaats waar onderzoekend en ontwerpend leren samenkomen . Wie wil onderzoeken, moet vaak experimenten ontwerpen. Wie wil ontwerpen, heeft vaak onderzoeksresultaten nodig om het ontwerp te optimaliseren. Onderzoekend en ontwerpend leren hebben elkaar nodig, zijn familie van elkaar, maar hebben ook elk hun eigenheid.

Het STEM-OVUR-model heeft het OVUR-principe (Oriënteren – Voorbereiden – Uitvoeren – Reflecteren) vertaald naar de STEM-context en zet hierbij in op het samenspel tussen eigenheid van en verbinding tussen onderzoekend en ontwerpend leren.

Een uitgebreide beschrijving van het STEM-OVUR-model vind je hier.

Chemieleerkracht.be

Een interactief digitaal platform over en voor het vak chemie in het onderwijs

Chemieleerkracht.be wil jongeren boeien voor chemie, ze uitdagen, chemie doen begrijpen, chemie laten herkennen rondom zich, de positieve bijdragen van chemie aan de maatschappij meegeven, maar wil ook wijzen op gevaren.

Chemieleerkracht.be is een inspirerende portaalsite die opgebouwd wordt met studenten lerarenopleiding professionele bachelor chemie van de UCLL. 

De site is een verzamelplaats van inspirerende materialen, creatieve ideeën, linken naar interessante filmfragmenten, animaties, bronnen…, leuke contexten, ….. De site is tegelijk een plek van uitwisseling. Materialen, ideeën en linken kunnen steeds gedeeld worden.

Project Gegevens
01-01-2016
Covalent
UCLL - Filip Poncelet
www.chemieleerkracht.be
lopend
Share:

Vakdidactische Cartografie

Hoe ver van elkaar liggen de vakdidactieken van verschillende vakken? Welke moeilijkheden, valkuilen en kansen impliceert de combinatie van vakdidactieken in de bachelor lerarenopleiding?

Het project Vakdidactische Cartografie ontwikkelt een exploreerbare kaart als oriëntatieinstrument voor beslissingen inzake vakkencombinaties en clustering, bruikbaar voor de bachelor lerarenopleiding secundair onderwijs en de verkorte bacheloropleiding voor zij-instromers.

De conceptnota ‘Lerarenopleidingen versterken’ verwijst naar de vrijekeuzeproblematiek van twee vakken in de bachelor secundair onderwijs en stelt dat het niet evident is om binnen een lerarenopleiding van 180 studiepunten voldoende diepgang voor de beide vakken te bereiken. Er wordt aangegeven dat de te verwerven vakkennis en vakdidactieken soms (te) ver van elkaar liggen. Bijgevolg beoogt de conceptnota het meer samenbrengen van verwante inhouden in het curriculum.

Eenzelfde problematiek wordt actueel in de  toekomstige verkorte bacheloropleiding voor zij-instromers waar de diverse achtergrond van de instromende studenten, hun domeinbevoegdheid en beroepservaring de organisatie van een gepaste vakdidactiek erg bemoeilijkt. Ook hier is de vraag naar het clusteren van vakdidactieken heel concreet. 

Het project Vakdidactische Cartografie engageert zich om zowel het vraagstuk van de clustering als de complexiteit van de vakdidactiek ter harte te nemen en zal een instrument ontwikkelen dat toelaat om vakdidactieken van verschillende vakken te vergelijken, vakkencombinaties in de reguliere bachelor lerarenopleiding systematisch te analyseren en de implicaties van deze vergelijkende analyse te gebruiken voor de contouren van een opleidingsprogramma van een bacheloropleiding voor zij-instromers. 

Vakdidactische Cartografie wordt gerealiseerd met financiering van het Vlaamse Ministerie van Onderwijs en Vorming.

Lees hier de samenvatting van de goedgekeurde projecten.

Lees het persbericht van het kabinet.

Voor meer informatie over dit project, aarzel niet Johan Ardui te contacteren.

Project Gegevens
01-01-2017
31-03-2018
Transitiefonds van het Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming
UC Limburg - dr. Johan Ardui
UC Limburg - Tobias Frenssen, dr. Laura Tamassia
CVO Limlo – Danny Robben, Mirko Oberfeld, Sien Maes
www.vakdidactischecartografie.be
afgewerkt
Share:

Integrale opdrachten


Inter- en transdisciplinariteit wint aan belang. Dit vertaalt zich o.a. in geïntegreerd en integraal werken in het onderwijs.

Inter- en transdisciplinariteit wint aan belang. Dit vertaalt zich o.a. in geïntegreerd en integraal werken in het onderwijs. Bij geïntegreerd werken vallen verschillende vakken samen in de persoon van één leraar. Integraal betekent dat verschillende vakleerkrachten samen rond dezelfde onderwerpen werken. De integrale opdrachten in de richting sociale- en technische wetenschappen zijn een voorbeeld van een integrale aanpak en bestaan al tien jaar. Het vak integrale opdrachten bestaat uit natuurwetenschappen, sociale wetenschappen, voeding en expressie. Voor veel scholen is dit nog steeds een moeilijke zoektocht. In dit praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek van hogeschool UC Leuven-Limburg gaan we met 3 scholen uit Limburg en Brabant aan de slag. In een schooloverstijgende leergemeenschap wisselen we kennis en ervaring uit tussen leraren, studenten lerarenopleiding en praktijkonderzoekers. Het doel is de ontwikkeling van een generiek conceptueel kader voor integraal werken in het onderwijs. Het project loopt van september 2016 tot 2018.

Project Gegevens
01-09-2016
01-09-2018
UC Leuven-Limburg
Integrale opdrachten
lopend
Share:

Win een gratis deelname aan de zomerschool

Summerschool2015

Deel je lesidee en win een gratis deelname aan de ODS-zomerschool in Griekenland!

Deel een interessant les-scenario, een powerpoint, een experiment, een werkblad, een lesidee...

En wie weet win je één van de ODS-prijzen! Het uiteindelijk geselecteerde les-scenario wint niet enkel een prijs, maar het wordt ook naar het Engels vertaald. Bovendien ding je op die manier mee naar de internationale hoofdprijs: een gratis deelname (fee, vlucht, verblijf) aan de zomerschool van Open Discovery Space, die doorgaat van zondag 12 juli tot vrijdag 17 juli 2015 in Marathon, nabij Athene in Griekenland. Een aanrader om leerkrachten uit heel Europa te leren kennen!

Laad je les-scenario op via deze link, ten laatste op 15 januari 2015.

Vragen? Contacteer Renaat Frans.

Afschaffen Vlaamse expertisenetwerken onderwijs

School of Education

Professionalisering, samenwerking en innovatie in de lerarenopleidingen worden fundamenteel bedreigd met het afschaffen van de Vlaamse expertisenetwerken onderwijs. 

Op woensdag 26 november 2014 maakte de Minister van Onderwijs haar intentie bekend om in het kader van de besparingen van de Vlaamse Regering de werking van de Expertisenetwerken voor lerarenopleidingen stop te zetten in 2015. Dit ondanks haar beleidsbrief waarin het belang van professionele en kwaliteitsvolle lerarenopleidingen wordt benadrukt. De expertisenetwerken werden in 2007 bij decreet opgericht, vanuit de overtuiging dat kwalitatieve lerarenopleidingen een belangrijk fundament zijn voor goed onderwijs.

De recente beleidsevaluatie van de lerarenopleidingen getuigt van de kwaliteit van de expertisenetwerken en het regionaal platform. In het rapport Biesta, G., e.a., 2013 staat te lezen: “De ENW/RPs worden positief ervaren in het veld en hebben een positieve impact op samenwerking en coördinatie van lerarenopleidingen”. Ook internationaal worden de expertisenetwerken, enig in Europa, gewaardeerd als good practice (rapport Europese Commissie). Bovendien leveren lerarenopleidingen al enkele jaren in, o.a. door afschaffing financiering van de mentoruren. Net nu lerarenopleidingen in de beleidsnota van de Minister Crevits voor nieuwe uitdagingen staan, wordt hun voornaamste ondersteuning geschrapt.

De afgelopen zeven jaar hebben de expertisenetwerken ingezet op professionalisering van lerarenopleiders en de kwaliteitsverbetering van lerarenopleidingen. Ze bereikten hiermee 3000 lerarenopleiders, 1000 mentoren en talrijke leraren. De projecten leverden een honderdtal publicaties en ontwikkelde materialen - zoals instaptoetsen, mentorenopleidingen, remediëringspakketten, vakdidactische handleidingen, uniforme stageformulieren,…- op voor het onderwijsveld.

De expertisenetwerken en het regionaal platform dragen in belangrijke mate bij aan:

  • de persoonlijke en teamgerichte professionalisering van lerarenopleiders via studiedagen, begeleidingstrajecten, seminaries, inspiratiedagen, workshops, masterclasses, …;
  • de ontwikkeling van expertise op het vlak van de uitdagingen voor lerarenopleidingen vandaag: superdiversiteit, meertaligheid, nieuwe technologieën, vakdidactiek en de praktijkcomponent;
  • het binnenbrengen van onderwijsonderzoek in de lerarenopleidingen;
  • de uitwisseling van expertise tussen de lerarenopleidingen onderling, en met externe partners;
  • beleidsvoorbereidend werk: toekomst lerarenopleiding, task force stage, …;
  • het overleg tussen de lerarenopleidingen. De expertisenetwerken vormen het enige overlegplatform in Vlaanderen dat geïntegreerde en specifieke lerarenopleidingen samenbrengt. Zij vormen de enige schakel tussen de verschillende lerarenopleidingen als neutrale, veilige en bemiddelende instantie; dit geldt in het bijzonder voor de lerarenopleidingen van de cvo's die niet via VLIR of VLHORA kunnen participeren aan de beleidsontwikkeling;
  • de samenwerking met onderwijsactoren buiten de lerarenopleidingen: dialoog tussen het werkveld, onderwijskoepels, pedagogische begeleidingsdiensten en lerarenopleidingen, ook op lokaal vlak;
  • de samenwerking met actoren van andere beleidsdomeinen. Vanuit de expertisenetwerken  knopen lerarenopleidingen relaties aan met organisaties op vlak van doelgroepenbeleid, armoedebestrijding, cultuur, uitvalpreventie, jeugdbeleid, …;
  • het leren van en met elkaar in een internationale context.

In samenspraak met alle netwerken, werd een online petitie opgesteld. Met de ondertekening van die brief willen we ons ongenoegen uiten over het afschaffen van de expertisenetwerken. Teken de petitie

Onderzoeksreflector, een case-based vakdidactiek van onderzoekend leren

Geen leraar zonder de liefde voor het vak. Maar kan je de liefde voor je vak ‘oefenen’? Is die onder woorden te brengen? Is die dimensie zichtbaar te maken?

Dit project versterkt de didactiek van onderzoekend leren in de lerarenopleiding basis- en secundair onderwijs door cases te ontwikkelen die de klemtoon leggen op:

  • overgang tussen de verschillende onderwijsniveaus (kleuter, lager en secundair)
  • interdisciplinair kader voor wetenschappen, techniek, engineering en wiskunde (STEM-onderwijs)
  • kennisontwikkeling en uittesten van de cases in de lerarenopleiding
  • implementatie in de scholen

De output van het project is:

  • Een didactische handleiding voor onderzoekend leren met het oog op interdisciplinair STEM-onderwijs
  • 12 cases met concrete onderwerpen, analyse- en reflectietaken. 2 cases die focussen op onderzoekend leren voor de jongste kleuters, 2 cases voor de overgang van kleuter naar lager onderwijs , 4 cases voor oudere kinderen van het lager onderwijs, 4 cases voor 1ste en 2de graad van het secundair onderwijs
  • Gebruikswijzer met concrete suggesties voor gebruik in de lerarenopleiding
  • Webplatform waarop de 12 cases (praktijkvoorbeelden met bijhorende analyse- en reflectietaken), de didactische handleiding en de gebruikswijzer worden beschikbaar gesteld. Mogelijkheden tot feedback.
  • Het webplatform zal de mogelijkheid in zich dragen om feedback te geven, uit te breiden en om af te stemmen met aanverwante initiatieven, zoals het SoE-projectvoorstel ‘Wetenschapsreflex’

Methode:

In een cyclus van ontwerponderzoek worden de cases uitgetest in de lerarenopleidingen.
Afstemming met SoE-projecten zoals Wetenschapsreflex en Onderzoek in Beweging.

Project Gegevens
01-09-2014
01-08-2016
Expertisenetwerk School of Education Associatie KU Leuven
Vives – Wetenschappelijk Denken
Thomas More
lopend
Share:

Professioneel werken aan een kwaliteitsvolle vakdidactiek

Wat maakt een leraar tot een leraar? Zijn vakdidactiek! Maar wat is vakdidactiek eigenlijk? Waaraan moet een goede vakdidactiek voldoen? Wat betekent dit voor een lerarenopleiding?

De vakdidactiek is een cruciaal element in het leerproces van de leraar. Het belang ervan kan nauwelijks overschat worden. En dus is ook een kwaliteitsvolle vakdidactiek van belang! Met verschillende partners beoogde het project een professionele samenwerking met het oog op een richtinggevende standaard voor een kwaliteitsvolle vakdidactiek.

Het projectteam ontwikkelde een kwaliteitsstandaard vakdidactiek met acht kwaliteitsindicatoren en in het kielzog daarvan heel concreet vakdidactisch materiaal dat deze standaard en haar indicatoren illustreren.

Het model maakt van de vakdidactiek de unieke combinatie tussen vakinhoud, praktijk en didactiek. Een goede vakdidactiek slaagt telkens in het vormgeven van een juiste onderlinge relatie:

  • Vakinhoud-vakdidactiek: ontsluiten
  • Didactiek-vakdidactiek: vertalen
  • Praktijk-vakdidactiek: uitdagen

Het geheel van de projectresultaten werd gebundeld in een Inspiratiegids voor een kwaliteitsvolle vakdidactiek die suggesties voor concrete werkvormen bevat, zodat lerarenopleiders met het materiaal in de lerarenopleiding aan de slag kunnen gaan.

Publicatie

In deze inspiratiegids presenteren we de vak3dactiek: het vak3dactisch model waarmee lerarenopleidingen een kwaliteitsvolle vakdidactiek kunnen ontwikkelen. De inspiratiegids werkte hiertoe een model uit alsook acht kwaliteitsindicatoren aan de hand waarvan lerarenopleidingen hun eigen opleiding kunnen evalueren.

Er wordt een generiek kader gepresenteerd voor een kwaliteitsvolle vakdidactiek. Elke kwaliteitsindicator wordt daarbij ook concreet uitgewerkt voor de vakken muziek en natuurkunde.

We presenteren concrete oefeningen waarmee je met je eigen vakdidactiek aan de slag kan!

Je kan de gids in PDF downloaden of het boek bestellen via freja.vandeborg@ucll.be

Project Gegevens
01-09-2009
01-08-2011
Expertisenetwerk School of Education Associatie KU Leuven
KHLim
  • Thomas More Kempen
  • LUCA School of Arts
  • KU Leuven
  • Katholieke Hogeschool VIVES
Kwaliteitsvolle vakdidactiek
afgewerkt
Share:

Elektriciteit Hout-Bouw-Mechanica: lessenreeks

Kortlopende opleiding elektriciteit voor vakleerkrachten houtbewerking, ruwbouw en mechanica die geconfronteerd worden met de integratie van elektriciteit in de derde graad. Inhoudelijk is deze opleiding gebaseerd op leerplannen elektriciteit van de betrokken afdelingen.

Met behulp van moderne media en een goed uitgerust vaklokaal, bieden wij je een theoretisch/praktisch leertraject aan, met tal van vakdidactische tips. 

Via een projectmatige aanpak vanuit vier geïntegreerde projecten - tuinhuis, keuken, bureel, ruwbouw - wordt elk hoofdthema telkens aangevuld met nieuwe theoretische en technologische begrippen. Tijdens het praktische gedeelte ligt de nadruk op zelf uitvoeren op een speciaal didactisch paneel.

Programma

De technologische begrippen in deze opleiding worden aangebracht vanuit reële situaties die elke cursist zich kan voorstellen en die overeenkomen met de eigen leefwereld. 

Bekijk hieronder een preview (in PDF) van het inhoudsoverzicht door op onderstaande links te klikken. 
Om de PDF-files te kunnen lezen, heb je Adobe Reader nodig. Download het programma hier gratis. 

Project Gegevens
05-11-2014
26-11-2014
Leerkrachten derde graad in de afdelingen houtbewerking, ruwbouw, mechanica - Leerkrachten uit andere afdelingen met interesse voor elektriciteit - Lerarenopleiders - Technisch Adviseurs - Andere geïnteresseerden
UC Leuven-Limburg (fusiehogeschool KHLim, KHLeuven en Groep T)
Groep Lerarenopleiding, campus Diepenbeek
Agoralaan Gebouw B, Blok R (De Ark)
3590 Diepenbeek
Lokaal R 0.20 (Vaklokaal Elektriciteit)

Woensdag 5 november 2014
Woensdag 12 november 2014
Woensdag 19 november 2014
Woensdag 26 november 2014
Telkens van 13u00 tot 16u00

René Peeters
180 euro, cursusteksten inbegrepen
Schrijf je hier in.
freja.vandeborg@ucll.be 011/180 460

Klik op de link voor een wegbeschrijving en een plannetje van de campus.

Delen:

Edurama

Zoek en vind op een vlotte manier recent en relevant onderzoek dat je kan gebruiken in je les- en klaspraktijk via het webplatform Edurama.

Relevant onderzoek vinden en gebruiken voor de klaspraktijk

Het doel van het kernproject Edurama van het expertisenetwerk School of Education van de Associatie KU Leuven is het ontwikkelen van een webplatform waarop Vlaamse lerarenopleiders, leraren en studenten terecht kunnen om recent en relevant onderzoek terug te vinden om te gebruiken in de les- en klaspraktijk. Professionele ontwikkeling van leraren(-in-opleiding) en lerarenopleiders is immers één van de essentiële middelen om de kwaliteit van het onderwijs te verhogen. Hiervoor is het belangrijk dat relevant onderzoek binnen de vakdomeinen van de lerarenopleiding beschikbaar en bruikbaar is. Er wordt immers een blijvend probleem gesignaleerd inzake doorstroming van praktijkgerichte, wetenschappelijk verantwoorde onderzoeksresultaten naar het onderwijs. 

Stimulans voor informatie- en onderzoeksvaardigheden

Op Edurama kunnen lerarenopleiders, leraren(-in-opleiding) en onderzoekers recent onderzoeksmateriaal over specifieke onderwijs-onderwerpen vinden. De materialen bestaan uit (synopsissen van) wetenschappelijke papers, boeken, publicaties op basis van onderzoeksprojecten. Het is een ideale bron van informatie voor studenten van de lerarenopleiding die op zoek zijn naar relevante literatuur in het kader van een opdracht of eindwerk, voor lerarenopleiders die zoeken naar bronnen om hun onderwijspraktijk onderzoeksgeïnformeerd vorm te geven, ...
Meer info over hoe je Edurama kan gebruiken als een tool voor het stimuleren van de informatie- en onderzoeksvaardigheden tijdens je lessen, vind je in de gebruikswijzer.

Zelf publicaties toevoegen

Je kan zelf meehelpen om je eigen onderzoek of andere relevante publicaties zichtbaar te maken voor een breder publiek. Het is immers mogelijk om zelf publicaties toe te voegen aan Edurama, na het aanmaken van een account via 'Mijn Edurama'. Een online publicatiewijzer geeft aan op welke manier het onderzoek kan aangeleverd worden voor publicatie op de website en hoe dat onderzoek op de website gerapporteerd wordt. 

Project Gegevens
01-09-2012
31-08-2014
Expertisenetwerk School of Education Associatie KU Leuven
Katholieke Hogeschool VIVES
  • UCLL
  • Thomas More
  • UGent
  • KU Leuven
www.edurama.be
afgewerkt
Share:

Pagina's